Makatta çatlak, katı besin tüketiminden kaynaklanan ve halk arasında oldukça yaygın görülen sağlık problemlerindendir. Tıp literatüründe anal fissür olarak adlandırılan bu durum, ciddi bir rahatsızlıktır. Makatta çatlak yaşayan kişilerde anüs bölgesinde kaşıntı, ağrı, akıntı ve kanama gibi rahatsızlıklar ortaya çıkar. Makatta çatlak, basur ile karıştırılmasına rağmen, birbirinden farklı rahatsızlıklardır. Özellikle boşaltım sırasında ciddi ağrılar oluşturan makatta çatlak, boşaltımdan sonra 1-2 saat boyunca anüs bölgesinde ciddi ağrılar şeklinde kendini gösterir. Özellikle kadınlarda hamilelik döneminde dışkılama sonrasında sıklıkla görülen bir rahatsızlıktır.

Kabızlığa neden olan besinlerin tüketilmesinin ardından, boşaltım esnasında aşırı ıkınmadan dolayı anüs duvarının iç kısmında kesikler oluşur. Bu kesikler, boşaltım sırasında daha fazla yırtılarak kişinin ciddi anlamda ağrılar yaşamasına neden olur. Makatta çatlak yaşayan kişilerde acı tüketimi ve katı besin tüketimi çatlak oluşumunu olumsuz etkiler. Ayrıca makatta çatlak, mikrop ve zararlı bakterilerin çoğalması ile çatlak bölgesinin kapanmasını engeller. Boşaltım esnasında tedavi edilmediğinde yara kendini sürekli yeniler.

Makatta çatlak belirtileri arasında şunlar yer alır:

Bu rahatsızlığı yaşayan kişiler, boşaltım esnasında ciddi ağrılar yaşamakla birlikte anüs bölgesinde cam çizigi şeklinde ağrılar hissederler. Makat bölgesinde oluşan meme şeklindeki yapı, boşaltımı engeller ve bu bölgenin tahriş olmasından dolayı kişinin ciddi ağrılar yaşamasına neden olur. Boşaltımın ardından peçete ile temizlik yapıldığında bölgesel kanama görülebilir. Makatta çatlak oluşan kişiler ameliyat, botoks tedavisi ve çeşitli krem tedavileri ile bu rahatsızlıktan kurtulabilirler. Cerrahi müdahale ancak belirli şartlar altında yapılır. Çoğunlukla ilaç tedavileri ile son bulabilir.

Makatta çatlak problemi yeni oluşmaya başladıysa, kişi kanama, ağrı ve boşaltım sonrasında cam kesiği ağrıları hissedebilir. Hastalık ilerlememiş ise uzman hekime başvurmak önemlidir. Uzman hekimin yapacağı tetkikler ve tedaviler sonrasında ilaç ve krem tedavileri uygulanır. Bu tedaviler yaklaşık 1-3 hafta sürer ve tedavi sürecinin sonunda bölgesel ağrıların yok olduğu gözlemlenir. Bu dönemde kişi katı besinler tüketmez ve boşaltımın rahat sağlandığı kayısı gibi besinleri tüketir. Böylelikle boşaltım rahat gerçekleşerek kişinin rahatsızlanmasının önüne geçilir. Kısa süre içinde kişinin eski sağlığına kavuşacağı gözlenir.

Ancak makatta çatlak ilerlemiş ve geç başvuruda bulunulmuşsa, meme oluşup oluşmadığı tespit edilir. İlaç ve serum tedavileri uygulanır ancak uygun değilse cerrahi operasyon yapılır. Bölgesel olarak makat çatlağı lazer tedavisi ile yok edilir. Ameliyatın ardından aynı gün kişi taburcu olur. Sonrasında bir süre ilaçlar kullanılarak uzman hekimin bildireceği yemek programı uygulanır. Yaklaşık 1-2 aylık bir süre sonrasında rahatsızlığın son bulacağı görülür. Beklenmeyen bir durum gözlemlendiğinde acilen uzman hekime bildirilmelidir.