Doğuştan kalça çıkığı, özellikle çocuklarda görülen ciddi bir ortopedik hastalıktır. Tedavi edilmediği takdirde yürüme problemleri, sakatlık ve birden fazla cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyulabilir. Gelişimsel ya da doğumsal kalça çıkığı olarak da adlandırılan bu durum, kalça eklemindeki femur başı ve asetabulum ilişkisinin farklı derecelerde bozulmasıyla karakterizedir. Genelde kız çocuklarında daha sık görülür. Bebeklerde kundak kullanımı hastalığın görülme olasılığını artırır ve bazı bölgelerde daha yaygındır. Özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde sık karşılaşılır. Kalça Çıkığı Türleri Doğuştan kalça çıkığı, teratolojik kalça çıkığı ve tipik kalça çıkığı olmak üzere iki gruba ayrılır:
Nedenleri Doğuştan kalça çıkığının nedenleri arasında genetik faktörler, anne karnında bebeğin duruş pozisyonu, sezaryen doğum, kundak sargısı ve anne hormonlarının çocuğa hamilelik süresince kalça ekleminde deformasyon kazandırması sayılabilir. Belirtileri Çıkık derecesi ağır olmayan çocuklarda ve yeni doğan bebeklerde, özellikle yürüyene kadar hiçbir belirti olmayabilir. Diğer durumlarda hastalığı tespit etmek daha kolaydır. Çocuğun yaşı, kalçadaki çıkığın derecesi ve erken fark edilip edilmemesi prognozu etkileyen faktörlerdir. Bacaklardan birinin diğerine göre daha hareketli olma durumu, bacaklarda uzunluk farkı ve ayaklarda şekilsel bozukluk gibi belirtiler, çocuğun en kısa zamanda bir ortopediste gösterilmesi gerekliliğini doğurur. Tanı Birçok hastalıkta olduğu gibi, doğuştan kalça çıkığında da erken tanı önemlidir. Özellikle ilk altı aydaki teşhis sonucunda yapılan tedaviler yüz güldürücüdür. Ağrının olmaması tanıyı güçleştirir. Kesin tanı, çocuğun 0-6 ay dönemlerinde ultrason tetkikleri ya da 6-18 aylarda röntgen filmleriyle yapılabilir. Çocuk yürümeye başladığında herkes teşhis edebilir, ancak müdahale cerrahi ya da alçı yöntemleriyle olur. Tedavi Tedavinin en önemli aşaması çocuğun kundaklanmaması ile başlar. İlk altı ayda alınan tanı sonucunda Pavlik bandı ya da Frejka yastığı tedavide kullanılır. Bu bandajlar çocuğu genelde rahatsız etmez ve uygulanan tedavi daha güzel sonuçlar doğurur. Altı aylık dönemden sonra ise daha sıkıntılı bir süreç başlar. Anestezi ile kalçanın yerine oturtulması ve alçıya alınması gerekebilir. 18 aydan daha büyük bebekler için kemik ameliyatı gerekebilir. Altı yaşına kadar ender de olsa başarı şansı vardır. Altı yaşından sonra bu ihtimal iyice düşmektedir. Doğuştan kalça çıkığı olan 10 yaşından büyük çocuklara yapılan ameliyatlar olumlu sonuç vermez; kalça protezi ya da kalça eklemi dondurulması uygulanabilir. |
